Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Δρ Μαρίνος Σιζόπουλος είπε σήμερα τον επιμνημόσυνο λόγο στο μνημόσυνο του ήρωα της αντίστασης και της δημοκρατίας Σωτήρη Αδάμου.

Ακολουθεί αυτούσιος ο λόγος.

«Σε στιγμές καθοριστικές για το μέλλον της  πατρίδας και του ελληνισμού, σε στιγμές ασύμμετρων απειλών από την κατοχική Τουρκία που θέτουν σε κίνδυνο τη φυσική, εθνική και θρησκευτική επιβίωση του Ελληνισμού της Κύπρου, η ιστορική αυτογνωσία αποτελεί βασικό στοιχείο επιβίωσης του λαού-μας.

Η αποτίμηση φόρου τιμής στον αγωνιστή της Δημοκρατίας, τον μάρτυρα της δημοκρατικής αντίστασης ενάντια στην συνταγματική εκτροπή που κάποιοι εντός και εκτός Κύπρου συστηματικά μεθόδευσαν, τον Σωτήρη Αδάμου, αποτελεί αναβάπτισμα στα αγωνιστικά νάματα μιας ηρωικής γενιάς, χαλυβδώνει την πίστη και ενδυναμώνει την πεποίθησή-μας να παραμείνουμε και σήμερα πρωτοπόροι και πρωταγωνιστές στην αντιμετώπιση των νέων κινδύνων  που ελλοχεύουν για την πατρίδα-μας.

Καλότυχοι όσοι με το θάνατό-τους τον καταργούν και περνούν στην αθανασία.

Καλότυχοι όσοι με το τίμιο αίμα-τους γράφουν ανεξίτηλα την ιστορία

Όσοι με τη θυσία-τους μετατρέπονται σε φωτεινούς φάρους για να μεταλαμπαδεύσουν στις επόμενες γενιές τις αξίες του θυσιαστηρίου-τους και παραμένουν αθάνατα σύμβολα για μελλοντικούς αγώνες

Ο Σωτήρης Αδάμου στο σύντομο διάβα-του στην επίγεια ζωή έγραψε τη  δική-του ηρωική ιστορία

Νεαρός, αυθόρμητος, με δυνατό δημοκρατικό φρόνημα, οπαδός  της δημοκρατικής και συνταγματικής νομιμότητας που εκφραζόταν στο πρόσωπο  του νόμιμου Προέδρου Αρχ.  Μακαρίου, με άδολο πατριωτισμό, μακριά από προβολείς και δημοσιότητα, αλλά με τόλμη και παλληκαριά μετατράπηκε σε μάρτυρα της  προάσπισης της δημοκρατίας και της νομιμότητας. Πρόσθεσε το όνομά-του έστω και καθυστερημένα στον μακρύ κατάλογο των ηρώων της δημοκρατικής αντίστασης του λαού-μας.

Όταν οι γνωστοί ΝΑΤΟικοί κύκλοι με συμμάχους τη στρατιωτική χούντα αλλά και πολιτικούς κύκλους των Αθηνών, αξιοποίησαν κύπριους συνοδοιπόρους για να  υπονομεύσουν  την κρατική-μας υπόσταση, κάποιοι γνωστοί και άγνωστοι μετατράπηκαν σε φύλακα της προάσπισης της δημοκρατίας και της εθνικής επιβίωσης του λαού-μας.

Όλοι αυτοί που είτε εξίσωναν την τρομοκρατία με το νόμιμο καθήκον προάσπισης της δημοκρατικής και συνταγματικής νομιμότητας, είτε παρέμειναν επιτήδειοι ουδέτεροι, θα πρέπει να αισθάνονται ενοχή μπροστά στο μεγαλείο του θυσιαστηρίου του Σωτήρη Αδάμου και των άλλων μαρτύρων της δημοκρατικής αντίστασης.

Τα περί βίας και αντιβίας καθώς και η προσπάθεια φίμωσης κάθε δημοκρατικής φωνής  αποτελούν μαύρη σελίδα στην πολιτική και κοινοβουλευτική ιστορία του τόπου-μας.

Ο Σωτήρης Αδάμου γεννήθηκε στη Λευκωσία τον Αύγουστο του 1955. Ήταν το 4ο αγόρι από τα 6 παιδιά της οικογένειας του Αδάμου Κωνσταντίνου και της Μάρθας.  Κατατάχθηκε στην Ε.Φ. τον Γενάρη του 1973,  επιλέγηκε να υπηρετήσει στις Δυνάμεις Καταδρομών και τοποθετήθηκε στην 31η Μοίρα με έδρα την Αθαλάσσα.

Τα δημοκρατικά και φιλομακαριακά-του αισθήματα δεν άργησε να γίνουν γνωστά. Τόσο κατά το στάδιο της εκπαίδευσης όσο και αργότερα δέχθηκε τη βίαιη συμπεριφορά και σε αρκετές περιπτώσεις το βασανισμό από τους ανωτέρους-του.

Στις 15 Ιουλίου 1974 το στρατόπεδο της 31ης Μ.Κ. αποτέλεσε τον ένα από τους δύο χώρους συγκέντρωσης των επιλεγμένων, στη βάση πολιτικών φρονημάτων Καταδρομέων, που θα λάμβαναν μέρος στο πραξικόπημα εναντίον του Αρχ. Μακαρίου. Ο δεύτερος, ήταν το στρατόπεδο καταδρομών στην κατεχόμενη  Τύμπου.

Η επιλογή συγκρότησης  τμημάτων από καταδρομείς που προέρχονταν από διαφορετικές μονάδες αποσκοπούσε στον εκμηδενισμό ενδεχόμενης μαζικής άρνησης συμμετοχής και κατ΄ επέκταση  εκδήλωση στάσης, γεγονός που θα έθετε σε κίνδυνο την επιτυχία του πραξικοπήματος .

Πρώτος αντικειμενικός στόχος των δυνάμεων που συγκεντρώθηκαν στη 31η Μ.Κ. ήταν η κατάληψη του στρατοπέδου του Εφεδρικού και του ΡΙΚ.

Όταν ο Σωτήρης  αντιλήφθηκε τον πραγματικό στόχο των ανωτέρων-του, αρνήθηκε να λάβει μέρος και τότε εκτελέσθηκε εν ψυχρώ και πισώπλατα κατά πάσα πιθανότητα από ελλαδίτη αξιωματικό.

Το έγκλημα επιχειρήθηκε όχι μόνο να συγκαλυφθεί, αλλά και να αμαυρωθεί το όνομα και η μνήμη-του. Τοποθετήθηκε στον κατάλογο των νεκρών καταδρομέων που πολέμησαν εναντίον του Αρχ. Μακαρίου και κατέλυσαν τη δημοκρατία.

Τριάντα τρία χρόνια μετά, χάρις στις άοκνες προσπάθειες της οικογένειάς-του το έγκλημα αποκαλύφθηκε και τον Δεκέμβριο του 2007 ο Σωτήρης κηδεύτηκε με τιμές ήρωα και πέρασε στο πάνθεον των αθανάτων.

Η θυσία των ηρώων-μας αλλά και η δημοκρατική αντίσταση μερίδας του λαού-μας , μπορεί να μην  κατόρθωσε να ματαιώσει ολοκληρωτικά τα συνωμοτικά σχέδια σε βάρος της πατρίδας-μας, απέτρεψε όμως την ολοκληρωτική επιβολή των σχεδίων κατάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας

Τα αποτελέσματα της εγκληματικής συνομωσίας με αποκορύφωμα το πραξικόπημα της 15ης και την τουρκική εισβολή της 20ης Ιουλίου 1974, εξακολουθούν να είναι οδυνηρά. Αντιμετωπίζουμε  και σήμερα κρίσιμες καταστάσεις με εθνοκτόνα σχέδια να βρίσκονται σε εκκόλαψη.

49 χρόνια μετά το έγκλημα του 1974 οφείλουμε στο πλαίσιο της αποκατάστασης της ιστορικής αλήθειας να αποκαλύψουμε τους στόχους της συνομωσίας σε βάρος της πατρίδας και του λαού-μας, όχι για σκοπούς ανάξεσης  του διχασμού, αλλά για να γνωρίζει ο λαός-μας ποιοι και γιατί τον πρόδωσαν, ποιοι και πόσοι τον υπερασπίσθηκαν.

Οι αρνητικοί για την πατρίδα-μας σχεδιασμοί ανάγονται στη δεκαετία του 1950.

Η Τουρκία αφενός κατάστρωσε το δικό-της σχέδιο για επανενσωμάτωση της  Κύπρου στην επικράτειά-της, με στόχο τον γεωστρατηγικό έλεγχο της Αν. Μεσογείου, και αφετέρου οι Αμερικανο- Βρετανικοί ΝΑΤΟικοί κύκλοι προώθησαν τους δικούς-τους σχεδιασμούς για πλήρη επικυριαρχία στην περιοχή και αποκλεισμό της Σοβιετικής διείσδυσης.

Η  εφαρμογή-τους άρχισε με την ίδρυση της κυπριακής Δημοκρατίας και αποσκοπούσε στην υπονόμευση της κρατικής υπόστασης του νεοσύστατου κράτους.  Γνώριζαν ότι για την επιτυχία-τους  έπρεπε να υπονομεύσουν το εθνικό αίσθημα και να υποσκάψουν το φρόνημα του λαού-μας, εν ονόματι δελεαστικών αλλά ανεκπλήρωτων υποσχέσεων.

Ευθύς εξ αρχής ο στόχος ήταν σαφής. Η αποδυνάμωση του κράτους και η εδραίωση ενός συνταγματικού μορφώματος υποτελούς σε ξένους κηδεμόνες.

Η εφαρμογή αυτών των σχεδιασμών  παρουσίαζε σταδιακή κλιμάκωση.

Η αρχή έγινε με την Τουρκοανταρσία του 1963-64 και την απόσχιση των Τ/κυπρίων από το νόμιμο κράτος. Η Κυπριακή Δημοκρατία επιβίωσε και η κυβέρνηση του Αρχ. Μακαρίου  με αποφάσεις του ΟΗΕ αναγνωρίσθηκε ως ο μόνος νόμιμος εκπρόσωπος του κυπριακού λαού.

Η συνομωσία συνεχίσθηκε με την προσπάθεια επιβολής του διχοτομικού σχεδίου Άτσενσον τον Αύγουστο του 1964 και την εφαρμογή λύσης διπλής ένωσης, στην απουσία της υπεύθυνης ηγεσίας του κυπριακού ελληνισμού.

Με την ανάληψη της εξουσίας στην Ελλάδα από την στρατιωτική χούντα αρχικά του Παπαδόπουλου και στη συνέχεια του Ιωαννίδη εντάθηκε η συνωμοτική πολεμική εναντίον της Κύπρου και του Αρχ. Μακαρίου. 

Τέθηκαν σε εφαρμογή σχεδιασμοί που αφορούσαν τη  σύσταση και λειτουργία τρομοκρατικών οργανώσεων για αποσταθεροποίηση, την πραξικοπηματική ανατροπή και την δολοφονία  του Αρχ. Μακαρίου και την κατάλυση του κυπριακού κράτους.

Αποκορύφωμα αυτών των συνομωσιών ήταν η ίδρυση της εγκληματικής οργάνωσης ΕΟΚΑ Β΄ το φθινόπωρο του 1971.

Έγγραφο του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ της 12ης Ιουλίου 1974 αποκαλύπτει ότι πραξικόπημα και εισβολή ήσαν οι δύο φάσεις του ίδιου σχεδίου.

Το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου δεν ήταν αποτέλεσμα της γνωστής επιστολής Μακαρίου προς Γκιζίκη, όπως κάποιοι επικαλούνται. Ήταν το αποκορύφωμα των συνωμοτικών σχεδίων που εκπονήθηκαν στην Αθήνα. Η τελική απόφαση για την εφαρμογή-του λήφθηκε τον Απρίλιο του 1974 και ταυτόχρονα με την απόφαση η Τουρκία άρχισε την προετοιμασία για την εισβολή με συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων και πραγματοποίηση αποβατικών ασκήσεων στα νότια παράλιά-της.

Του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου προηγήθηκαν οι σχεδιασμοί άλλων τριών χωρίς όμως επιτυχία. Το πρώτο,  την άνοιξη του 1965, το δεύτερο κατά την απόπειρα δολοφονίας του Αρχ. Μακαρίου τον Μάρτιο του 1970 και το τρίτο τον Φεβρουάριο του 1972.

Τρία σχέδια πραξικοπήματος εκπόνησε και ο Γρίβας, ως αρχηγός της παράνομης οργάνωσης ΕΟΚΑ Β΄. Το πρώτο με την ονομασία ΣΦΕΝΔΟΝΗ τον Δεκέμβριο του 1971. Το δεύτερο με την ονομασία ΑΠΟΛΛΩΝ τον Μάρτιο του 1972 και το τρίτο με την ονομασία ΝΙΚΗ τον Ιούλιο του 1973. Ως εκ τούτου ο Γρίβας δεν επέστρεψε στην Κύπρο για να συνεργασθεί με τον Μακάριο, ούτε για να οργανώσει αντιχουντικό αγώνα όπως διατείνονται κάποιοι από τους οπαδούς-του. Το 1971 επέστρεψε στην Κύπρο με τη συνεργασία και τη βοήθεια της χούντας  για να ανατρέψει πραξικοπηματικά τον Μακάριο και να αναλάβει την εξουσία.

Όμως, όλοι όσοι σε Ελλάδα και Κύπρο απεργάζονταν την πραξικοπηματική ανατροπή του Μακαρίου όφειλαν να γνωρίζουν ότι αυτό στην ουσία αποτελούσε  πρόσκληση προς την Τουρκία για εισβολή. Η Τουρκία είχε ξεκαθαρίσει τις προθέσεις-της  στις συνομιλίες του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1959. Αυτός ήταν και ο λόγος που διεκδίκησε και εξασφάλισε εγγυητικά δικαιώματα.

Η τουρκική εισβολή έγινε σε γνώση και με ανοχή της χούντας, η οποία είχε συμφωνήσει στην κατάληψη εδαφών για να αποκτήσει έξοδο προς τη θάλασσα ο Τ/κυπριακός θύλακας Λευκωσίας-Κιόνελι. Αυτό επιβεβαιώνεται από τα πρακτικά της συνάντησης της χούντας  με τον Αμερικανό Υφυπουργό Εξωτερικών Σίσκο στην Αθήνα στις 19 Ιουλίου 1974.

Τελικός στόχος της Τουρκίας δεν είναι η λύση του κυπριακού να διασφαλίζει τα δικαιώματα των Τ/Κυπρίων όπως επικαλείται, αλλά η διασφάλιση στην ίδια  του πολιτικού και στρατιωτικού ελέγχου ολόκληρης της Κύπρου.

Αυτό το οποίο δεν κατόρθωσε στρατιωτικά να επιτύχει το 1974, επιχειρήθηκε πολιτικά με το γνωστό σχέδιο Ανάν, το οποίο ο λαός-μας με σοβαρότητα και δημοκρατική υπευθυνότητα απέρριψε στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου του 2004.

Σε αυτή τη διαχρονική προσπάθεια υπονόμευσης της κρατικής-μας υπόστασης καταγράφονται σταθερά δεδομένα, τα οποία οφείλουμε να προσδιορίσουμε και να αναλύσουμε. Ανάμεσα σε αυτά περιλαμβάνεται και η αξιοποίηση από τρίτους των δικών-μας λαθών και παραλείψεων.

Γι΄ αυτό σε ώρες κινδύνου το καθήκον όλων-μας είναι η προάσπιση της κρατικής-μας ακεραιότητας και υπόστασης. Είναι η προστασία της εθνικής-μας  κυριαρχίας. Είναι η προστασία του λαού-μας.

Σε αυτό τον δύσκολο αγώνα φωτεινά παραδείγματα και πρωτοστάτες είναι οι νεκροί -μας. Οι αγώνες και η θυσία-τους πρέπει να αποτελούν γνώμονα των ενεργειών-μας.

Και σε όλους εμάς τους επίγονους το μήνυμα είναι σαφές

Η πατρίδα δεν είναι προς πώληση. Ούτε ως σύνολο, ούτε ως τεμάχια

Γιατί τα χώματά-της φιλοξενούν ιστορία και παραδόσεις αιώνων

Φιλοξενούν τα σώματα και τις μνήμες των παλληκαριών-μας

Αγαπητέ Σωτήρη αιωνία θα είναι η μνήμη-σου».

Γραφείο Τύπου

Λευκωσία, 9 Ιουλίου 2023